Matka i córka, moje dziewczyny ? Są do siebie bardzo podobne ale czasem matka przekazuje córce więcej, niż by chciała. Zespół policystycznych jajników często dziedziczą córki ale jakie są jego prawdziwe przyczyny i czy możliwe jest leczenie PCOS?
Zespół policystycznych jajników – przyczyna bezpłodności
W Nature Medicine ukazała się niedawno praca [link] dająca duże nadzieje kobietom cierpiącym na zespół policystycznych jajników (z ang. PCOS). Jeśli same nie chorujecie, to pewnie znacie kogoś, kto ma z tego powodu problemy. A oprócz trądziku, tycia, czy nadmiernego owłosienia, ta choroba powoduje występowanie nieregularnych miesiączek. To sprawia, że kilkadziesiąt procent chorych ma problemy z zajściem w ciążę. Choroba, jak widać, ma ewidentne podłoże hormonalne, ale przyczyna jej występowania nie była do końca znana. Podejrzewano genetykę, bo PCOS często występuje w obrębie rodziny.
Przyczyna zespołu policystycznych jajników (PCOS)
Badania pokazały jednak, że za występowanie PCOS odpowiedzialny jest zbyt wysoki poziom hormonu anty-mullerowskiego (AMH). Odpowiada on m.in. za płodność i prawidłowy rozwój cech płci. Co ciekawe, chodzi tu o zaburzenie poziomu tego hormonu podczas ciąży z żeńskim płodem, bo to właśnie ta kobieta w dorosłym życiu zachoruje na PCOS. Wysoki poziom AMH nie tylko zaburza delikatną równowagę hormonalną płodu ale wręcz go „przeprogramowywuje”. Powoduje on u rozwijającej się w łonie matki dziewczynki, aktywację pewnej grupy neuronów, która będzie w przyszłości odpowiadać za powstanie PCOS. Kiedy żeński płód dorośnie i będzie w ciąży, wysoki poziom AMH znów może zaburzyć rozwój następnego pokolenia dziewczynek. Koło się zamyka. Można powiedzieć, że PCOS, to klątwa przekazywana z matki na córkę, ale jest w tym pewna pozytywna strona medalu. W przeciwieństwie do chorób genetycznych, błędne koło w przypadku PCOS teoretycznie możnaby zatrzymać. Jeśli wyreguluje się poziom AMH u kobiety przed zajściem w ciążę, jej córka nie będzie narażona na wykształcenie PCOS.
Czy leczenie PCOS jest możliwe?
I teraz najciekawsze. We wspomnianej publikacji autorom nie tylko udało się udowodnić mechanizm powstawania PCOS, wywołując tę chorobę u myszek. Udało im się ją też leczyć! Stosując cetroreliks, lek podawany np. przed zapłodnieniem in vitro. Lek podany myszkom z PCOS powodował hamowanie aktywowanych w życiu płodowym neuronów i w ten sposób regulował równowagę hormonalną chorej myszki.
Lek na policystyczne jajniki
Co to oznacza dla tysięcy chorych kobiet? Autorzy pracy są tak pewni swojego okrycia, że planują rozpoczęcie badań klinicznych na ludziach. Zanim PCOS zacznie się rutynowo leczyć cetroreliksem może minąć kilka lat, w zależności od tego jak pomyślne będą badania. To może być 5-10 lat. Samo poznanie mechanizmu to potężna broń przeciw chorobie, bo sprawia, że nie działamy po omacku i nie leczymy tylko objawów. Jeśli ten lek nie okaże się skuteczny, to wiemy przynajmniej w jakim kierunku szukać.
Jest nadzieja
Dla młodych kobiet z tą chorobą, które bezskutecznie starają się dziecko, to może nie być duża pociecha. Tym bardziej, że chorym wraz z wiekiem łatwiej zajść w ciążę, bo przed 40 r.ż. poziom AMH trochę spada. Ale pomyślcie w ten sposób. Jest duża szansa, że Wasze córki będą miały dostępne skuteczne leczenie PCOS, a Wasze wnuczki będą już wolne od choroby całkowicie. Mam nadzieję, że to trochę doda Wam sił 🙂